Odkąd pamiętam jestem miłośnikiem kina. Ze względu na niepełnosprawność wzroku i ruchu oraz ograniczenia spowodowane pandemią COVID-19, nie odwiedzam obiektów kultury tak często jakbym chciał. Postanowiłem więc poszukać alternatywnych źródeł dostępu do kultury. Jako entuzjastę sztuki filmowej, w pierwszej kolejności zainteresowały mnie serwisy VOD czyli udostępniające za pośrednictwem internetu treści wideo na żądanie.
Niniejszy artykuł poświęciłem tematowi dostępności w komercyjnych serwisach tego typu. Opieram się w nim na własnych doświadczeniach oraz zdobytych informacjach.

Casting na dostępny komercyjny serwis VOD
Przymierzając się do poszukiwań, wziąłem pod uwagę dwie kwestie. Po pierwsze, dostępność i działanie danego serwisu, uwzględniające narzędzia ułatwień dostępu takie jak czytnik ekranu. Po drugie, ofertę uwzględniającą widzów z niepełnosprawnościami. Istotny był dla mnie również dostęp do takiej usługi na wyciągnięcie ręki, ponieważ często korzystam ze smartfona.
Pod lupę wziąłem następujących globalnych dostawców (kolejność alfabetyczna): AMAZON PRIME VIDEO, APPLE TV PLUS, CANAL+, HBO, NETFLIX oraz VIAPLAY.
Rejestracja
By móc zacząć korzystać z tego typu usługi, w pierwszej kolejności wymogiem wszystkich usługodawców jest rejestracja. Polega to na wypełnieniu niezbędnymi danymi stosownego formularza w celu założenia konta użytkownika danej usługi. Czynności tej najlepiej dokonać za pośrednictwem strony www usługi korzystając z przeglądarki internetowej.
Subskrypcje i płatności
Kolejnym etapem zmierzającym do korzystania z serwisu jest wybór interesującej nas oferty oraz metody płatności za nią. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku platform z książkami czy muzyką, decydując się na korzystanie z płatnej oferty, wyrażamy zgodę na obciążanie nas cykliczną opłatą. Wynosi ona od 20 złotych miesięcznie. Uzależniona jest od ilości i jakości oferowanych treści oraz ilości mającej z niej korzystać użytkowników. Poprzedzona jest trwającym najczęściej od siedmiu do trzydziestu dni bezpłatnym okresem próbnym.
Powszechnie spotykaną formą płatności za taką usługę jest płatność kartą płatniczą. Jeśli nie preferujemy tej metody płatności, w internecie dostępne są alternatywne rozwiązania. Jak dotąd dotyczą one wyłącznie NETFLIX. Są nimi przede wszystkim serwisy internetowe, pośredniczące w zakupie działających na zasadzie kart przedpłaconych specjalnych kodów podarunkowych, dzięki którym możemy zasilać wybraną subskrypcję. Zakup takiego kodu możemy opłacić dowolną formą płatności jak np. przelew internetowy czy kod BLIK.

Dostępność i działanie serwisów VOD
Po założeniu konta użytkownika, moją przygodę z serwisami VOD kontynuowałem korzystając głównie z dedykowanych aplikacji mobilnych. Ze względu na małą przystępność obsługi w obszarze dostępności oraz komplikacje spowodowane mnogością urządzeń, odpuściłem sobie obsługę platform VOD za pośrednictwem smart tv.
Wśród testowanych usług najbardziej przystępne i czytelne okazały się dla mnie APPLE TV PLUS oraz NETFLIX. W pozostałych przypadkach najczęściej irytowało mnie uzupełnianie formularzy. Wypełniając pola edycyjne czytnik ekranu nie oznajmiał wpisywanego tekstu. Problem pojawiał się również przy próbie interakcji z polami wyboru. Nie miałem pewności jakiej treści dane pole wyboru dotyczy.
Oferta
Wśród udogodnień dedykowanych odbiorcom z niepełnosprawnościami, zdarza się trafić na dodatkową ścieżkę audio z audiodeskrypcją i napisy dla niesłyszących. Próżno liczyć na tłumaczenie na język migowy. Najbogatszą ofertę w tej dziedzinie ma NETFLIX. W pozostałych platformach wspomniana oferta obejmuje pojedyncze tytuły. Wyróżnikiem dla oferty CANAL+ jest komentarz z audiodeskrypcją dla transmisji z wybranych meczów piłkarskich.
Wyboru elementu dostępnościowego dokonujemy odnajdując i klikając w przycisk zaetykietowany tekstem: „opcje audio/dźwięku i napisów”. Wyświetli się okienko z listą pól wyboru dla lektora, napisów i ewentualnie audiodeskrypcji. Po dokonaniu i zatwierdzeniu naszego wyboru, kontynuujemy oglądanie z uwzględnieniem naszych preferencji.
Przeglądając ofertę AMAZON, przy tytułach zawierających ścieżkę z audiodeskrypcją, pojawia się stosowna adnotacja. NETFLIX zapamiętuje nasze preferencje i domyślnie ustawia je przy kolejnych wybieranych tytułach.

…and The Winner Is…
Jeśli miałbym nagrodzić któryś z testowanych serwisów VOD, zwycięzcą mojego plebiscytu zostałby NETFLIX. W temacie dostępności, za przystępność, czytelność i intuicyjność obsługi zgarnia u mnie najwyższe laury. Miano to należy się NETFLIXowi za najbogatszą i na bieżąco uzupełnianą ofertę uwzględniającą widzów z niepełnosprawnościami. Dodatkowo platforma ta punktuje u mnie za możliwość skorzystania z alternatywnych metod płatności za płatne subskrypcje.
Wyróżnienia należą się również dla CANAL+ za opatrzoną udogodnieniami ofertę sportową oraz APPLE TV PLUS za dostępność i działanie serwisu. Najmniej interesującą dla mnie ofertę miał VIAPLAY. To najkrócej działająca platforma tego typu na rynku.
Podsumowanie
Dostępność w komercyjnych serwisach VOD nadal pozostawia wiele do życzenia. Biorąc pod uwagę deklaracje poszczególnych usługodawców oraz prace nad zmieniającymi się w tym zakresie przepisami prawa, można realnie liczyć na poprawę sytuacji także w tej dziedzinie.
Spodobał Ci się ten artykuł? Może zechcesz poczytać o pasji filmowania pomimo niepełnosprawności wzroku?