Głusi, ale komunikatywni
Osoby Głuche mogą być postrzegane jako trudni rozmówcy. Bardzo często otrzymują pytania „Czy jesteś obcokrajowcem? Skąd pochodzisz?”. Wrażenie takie może wynikać z faktu, że część osób Głuchych mówi niewyraźnie, czy niezrozumiale. Nie należy się jednak zrażać i unikać rozmowy. Najważniejsze jest poznanie zbioru zasad , które sprawią, że komunikacja z głuchymi stanie się znacznie łatwiejsza. Sprawdź nasz savoir-vivre!
Savoir-vivre wobec osób g/Głuchych - proste zasady
Nawiąż komunikację:
Machnij ręką – wyciągamy rękę przed siebie i machamy. Ręka jest wyprostowana i powinna skupiać uwagę tak, żeby osoba głucha spojrzała na osobę machającą.
Klepnij lekko w ramię- delikatnie klepiemy ręką w ramię (ważne, jest, żeby uderzać delikatnie, a nie z całej siły. Rada ta może wydać się niepotrzebna, jednak byłam świadkiem, kiedy ktoś mocno uderzył osobę niesłyszącą w ramię), takie zachowanie bez wątpienia nie ułatwiło kontaktu.
Włącz/ wyłącz światło – metodę tę stosujemy, gdy wchodzimy do pomieszczenia, gdzie osoby Głuche nie mogą nas od razu zobaczyć (tzw. „mrugamy”. Światło gasimy i zapalamy 2, 3 razy, aż osoba Głucha zwróci na nas uwagę.
Uderz w stół/tupnij- Również w ten sposób można nawiązać kontakt z osobą Głuchą. Szczególnym sygnałem jest dwukrotne stuknięcie dłonią w stół, które, co ciekawe, oznacza smacznego. Tupnięcie również powinno zwrócić uwagę osoby Głuchej dzięki wprawieniu podłoża w drżenie.
Jak mówić?
Mów – ustaw się przodem do rozmówcy, tak by usta były dobrze widoczne i nie odwracaj się. Podczas rozmowy z osobą Głuchą lub słabo słyszącą niezwykle istotne jest, by nie tracić kontaktu wzrokowego. Komunikacje utrudnia też sytuacja, w której słowa wypowiadane są zbyt szybko lub niewyraźnie. Nie oznacza to, że powinniśmy mówić wolno, czy tym bardziej dzielić wyrazy na sylaby – rozmawiamy zatem w normalnym tempiewolno, ale normalnie. Warto również wspomnieć, że nie każda osoba Głucha potrafi czytać z ruchu ust, mimo to warto zastosować powyższe rady.
Jeśli ktoś nosi brodę lub wąsy koniecznie musi je zgolić – to oczywiście żart. Faktem jest jednak, że trudniej jest zrozumieć taką osobę co może stanowić poważną przeszkodę w komunikacji. W sytuacji takiej potrzebna może okazać się pomoc tłumacza PJM.
- Nie stawaj pod światło- szczególnie mocne, rażące światło może znacząco ograniczyć konwersację, utrudniając odczytanie mowy ciała osobie Głuchej.
- Użyj kartki i długopisu, albo telefonu – jest to opcja nie tylko poprawna, ale często po prostu przyspiesza komunikację. Istotne jest, żeby formułować krótkie, proste zdania bez rozpisywania się.
- Nie krzycz – to nie pomaga, a nawet może prowadzić do nieporozumień. Pracując z dziećmi byłam świadkiem sytuacji, w której słysząca uczennica podnosiła głos zwracając się do Głuchego chłopca. Dziewczynka chcąc, żeby kolega ją usłyszał czy zrozumiał krzyczała do niego. Chłopiec niestety nie zrozumiał intencji koleżanki i zgłosił mi, że się jej boi.
Inne praktyczne porady
- Nie przechodź między migającymi Głuchymi- w komunikacji osób Głuchych fundamentalne znaczenie ma kontakt wzrokowy. Nie należy o ile to możliwe przechodzić w przestrzeni między nimi, gdyż jest to traktowane jak nieuprzejme przerwanie rozmowy. Nawet jeżeli odstęp między rozmawiającymi jest znaczny np. 2 lub 3 metry, zdecydowanie lepiej jest przejść obok.
- Nie zasłaniaj tłumacza- Odnosi się to szczególnie do organizowanych w muzeach, wystawach i podobnych Miejscach wydarzeń dostępnych dla Głuchych tj. z udziałem tłumacza języka migowego. Zazwyczaj wydarzenia takie są organizowane dla wszystkich, czyli zarówno osób słyszących, jak i Głuchych. Zdarza się dość często, że osoby słyszące, stając blisko przewodnika i tłumacza języka migowego, zasłaniają te osoby, a Głusi nie mogą skorzystać z przekazywanych informacji.
- Nie rozmawiaj z tłumaczem, tylko z osobą Głuchą – zasada ta ma charakter uniwersalny i dotyczy nie tylko sytuacji z udziałem osób Głuchych, ale też niewidomych czy niepełnosprawnych ruchowo. Kiedy zwracasz się do osoby towarzyszącej zamiast osoby ze szczególnymi potrzebami, jest to zachowanie niegrzeczne i może urazić adresata wypowiedzi,, gdyż czuje się on ignorowany i pominięty. Zawsze należy patrzeć na osobę, do której się zwracasz bez względu na to, czy jest to osoba Głucha, niewidoma, czy z niepełnosprawnością ruchową. Nigdy nie zwracaj się do tych osób patrząc na tłumacza, czy asystenta.
- Nie patrz na dłonie, ale w oczy- jeśli rozmawiamy z osobą Głuchą patrz jej w oczy, gdyż w tym czasie osoba ta może migać albo mówić i migać jednocześnie. Część osób wzmacnia w ten sposób przekaz werbalny. Gdy, podczas rozmowy patrzysz na dłonie osoby Głuchej, możesz .rozpraszać swojego rozmówcę utrudniając w ten sposób konwersację.
Na koniec
Jak widać z powyższego artykułu konwersacja z osobami Głuchymi jest nie tylko możliwa, ale przy zachowaniu kilku zasad może być ciekawym i przyjemnym doświadczeniem. Gdy wiemy co robić, a czego raczej unikać, możemy z łatwością wchodzić w relację z nimi, do czego zachęcam. Savoir-vivre wobec głuchych wcale nie jest taki trudny.
Spodobał Ci się ten tekst? Zachęcamy także do lektury artykułu o Kulturze Głuchych.